Ik ben het niet (helemaal) met je eens. Wat de NVJ hiermee wil voorkomen is dat de rechter aan de hand van willekeurige, subjectieve criteria een ad-hoc toegangsbeleid gaat toepassen. Gezien de negatieve ervaringen in het verleden – zoals recent nog na de geboorte van prinses Amalia waarbij de RVD alleen toegang voor de persconferentie met WA wilde verlenen aan het zelfverklaarde clubje Royalty-verslaggevers plus enkele media die Eef Brouwers toevallig mag – is het belangrijk om toelating aan de hand van objectieve maatstaven te laten plaats hebben. Zoals: wie het eerst komt, het eerst maalt.

Dat dit in schril contrast staat met de drang naar zelfregulering klopt, maar het alternatief zoals door de rechter geboden lijkt me de slechtste van de twee.

Ok… maar draai je daarmee de zaken niet om? In beginsel zijn strafrechtzaken tegen minderjarige verdachten besloten. Als de rechter nu besluit daarop een uitzondering te willen maken, mits de verslaggeving de belangen van de verdachte zo min mogelijk schaadt, dan is toch dat laatste punt het enige valide selectiecriterium? Wie het eerst inschreef, of wie de grootste schoenen heeft, of de mooiste neus – het doet allemaal niet ter zake. Het enige dat telt is de wijze van verslaggeving, en als je geen censuur tussen moment van schrijven en plaatsing wilt hebben, dan lijkt mij het enige alternatief een toetsing vooraf, op basis van eerdere berichtgeving.

Dat je niet wilt dat de rechter die selectie maakt – daar kan ik me wat bij voorstellen. Aan de andere kant zou ik als rechter nu zo gauw niet meer weten bij wie ik aan moest kloppen om die selectie wel op een betrouwbare manier te laten uitvoeren. Bij de NVJ? Dacht het toch niet meer, na zo’n brief. De RvdJ dan? Een andere rechter?

Ik draai het niet zozeer om, denk ik, maar neem als uitgangspunt dat elk in de rechtszaal aanwezig medium de belangen van de minderjarige verdachte niet schaadt. De rechter, of welk ander orgaan dan ook, heeft daardoor geen eerlijke toetsingsinstrumenten behalve het proefondervindelijk vaststellen van de betrouwbaarheid van elk medium.

Vanuit die these verdient dus elk medium een eerlijke, gelijke, kans en volstaat een systeem als ‘wie het eerst komt…’ en juist NIET wie de grootste schoenen heeft Ik begrijp als je zegt dat de rechter het risico van proefondervindelijk vaststellen niet kan lopen over de rug van de minderjarige verdachte, maar geldt datzelfde risico ook niet bij meerderjarige verdachten waarbij de zelfregulering van media ook goed verloopt?

Die these gaat dan uit van de integriteit van de journalist. Ik ben bang dat ik dat concept heb laten varen: teveel cowboys jagen zonder scrupules op leesvoer voor hun opgehitste achterban. Stel je toch eens voor dat een paar telegraafjournalisten die toevalllig ook prive een stijlloos weblog onderhouden, vooraan in de rij staan… Sterker nog, het lijkt me vrij evident dat de meest sensatiebeluste media vooraan zullen staan. “Wie ‘t eerst komt…” is dus een criterium waarmee de belangen van de verdachte beslist niet gediend zijn. Grootte van de uitgave evenmin. Maar welk objectief criterium dan wel? Of toch de rode pen van de rechter voor publicatie?

Sensatiebeluste rechtbankverslaggeving gebeurt nu ook met inachtname van de verdachte zijn privacy. Waarom zou dat bij minderjarige slachtoffers niet gebeuren? (Murat D.)

Daarmee stel je dus eigenlijk de hele richtlijn ter discussie.

Ik ken de oorsprong van de richtlijn niet, maar kan me voorstellen dat bij de totstandkoming ervan overwegingen over ‘onbezonnenheid van de jeugd’ hebben meegespeeld. Zou de rechter niet juist bij kinderen hopen dat een straf correctief werkt, en dat zo’n jeugddelinquent later alsnog wil deugen? Vanuit dat perspectief is bescherming van de verdachte geen gek idee. Wat snapt de gemiddelde mens nu van de ingewikkelde psyche van een kind? De conclusie van ‘het volk’ zal al snel zijn dat een kind dat zo’n misdaad heeft begaan puur slecht is en geen tweede kans verdient – dat lees je nu al in de commentaren op de shocklogs, terwijl er vrijwel geen details bekend zijn. Meer informatie leidt niet automatisch tot meer inzicht of een genuanceerder oordeel. Ik denk dat de rechter juist die nuance wil, en daarom zo zorgvuldig afweegt wie de informatie krijgt en wie niet.

Nog ff een linkje bij het vorige verhaal…